Zdominowana :) Oburęczność i lateralizacja

Zaczęłam przeglądać archiwum bloga, bo już normalnie nie wiem czy publikować Wam wpisy "wiedzowe" czy "zabawowe". I wyszło mi na to, że ostatnia "wiedzówka" była 10 dni temu, a potem 6 wpisów z zabawami, więc czas się "wymonr-z-yć" (sorry, nie mogłam się powstrzymać :D Wyraz spisany z ostatniego dyktanda ;P).

Porozmawiajmy sobie o takim mądrym słowie jak "lateralizacja". Trudne słowo, co?:) Ale my lubimy trudne słowa ;)

No dobra, z polskiego na nasze lateralizacja to inaczej stronność. Czyli przewaga jednej półkuli mózgu nad drugą. Żeby człowiek poprawnie funkcjonował powinien mieć tę stronność jednorodną.

.....

...

Ok. Bo jakiś naukowy bełkot mi wychodzi ;/

Jeszcze raz :)

Mamy człowieka :)) Człowiek - jak powszechnie wiadomo - ma dwoje oczu, dwoje uszu (nie dwa ucha!!), dwie ręce i dwie nogi. Ponieważ życie nie jest sprawiedliwe, to prawidłowo rozwijający się człowiek ma jedną sztukę ze wszystkich par lepszą niż drugą. A więc: jedno oko dominuje nad drugim okiem, jedno ucho dominuje nad drugim uchem, jedna ręka dominuje nad drugą ręką, jedna noga dominuje nad drugą nogą. Prawidłowo rozwijający się człowiek ma te wszystkie dominujące części ciała z jednej strony czyli tak:

lub rzadziej tak:

Na pierwszym obrazku mamy dominujące prawe oko, prawe ucho, prawą rękę i prawą nogę, na drugim - lewe oko, lewe ucho, lewą rękę i lewą nogę. Naukowo na diagnozach jest to zapisane jako "lateralizacja o formule PO PU PR PN" lub "lateralizacja o formule LO LU LR LN".

W praktyce oznacza to, że człowiek o formule PO PU PR PN lepiej widzi prawym okiem, lepiej słyszy prawym uchem, pisze i je prawą ręką, a chodzenie zaczyna od prawej nogi. Ale o tym za chwilę ;)) Dla neurologii, logopedii i psychologii jest to informacja, że dziecko lepiej przetwarza informacje lewą półkulą mózgu (dzieci lewostronne mają dokładnie odwrotnie). Oba sposoby przetwarzania są prawidłowe, zgodne z normami, choć zupełnie różne od siebie ;)

Zabawa zaczyna się w momencie, w którym lateralizacja człowieka jest skrzyżowana. Czyli ma np. dominujące prawe oko, prawą rękę i nogę, ale lewe ucho.

Można być skrzyżowanym na kilka różnych sposobów (na obrazku tylko przykłady).

To teraz tak: skoro prawidłowa jest lateralizacja jednostronna to nasuwa się kilka pytań:

1. Jak sprawdzić lateralizację mojego dziecka?

2. Moje dziecko ma dominujące obie ręce: HIT czy KIT?

3. Co dla mojego dziecka oznacza skrzyżowana lateralizacja?

4. Czy jeżeli lateralizacja jest skrzyżowana należy przestawiać ją na jednostronną?

Postaram się odpowiedzieć na wszystkie. Choć.. nie będzie łatwo wyczerpać temat w jednym poście (zauważyliście, że ja uwielbiam gadać?:P)

Jak sprawdzić lateralizację mojego dziecka?

To akurat jest proste i można badanie przeprowadzić w warunkach domowych. Ważna uwaga jest taka, że najlepiej obserwować dzieci po 3.r.ż.

Oko: prosimy dziecko aby zajrzało przez judasza (wizjer) (jednym okiem)

Ucho: mówimy dziecku, że w szafie są krasnoludki i trzeba podsłuchać, co one tam mówią (jednym uchem)

Ręka: kładę przed dzieckiem kredkę/łyżkę DOKŁADNIE W ŚRODKU linii ciała. Zadaniem dziecka jest coś narysować/zjeść zupę.

Noga: proszę dziecko, aby kopnęło do mnie piłkę.

UWAGA: Jeśli Twoje dziecko w 2. r.ż. nie wskazuje palcem jednej ręki, wybierz się z nim do psychologa/logopedy.

Moje dziecko ma dominujące obie ręce: HIT czy KIT?

Jeśli dziecko wszystkie zadania wykona jedną stroną ciała - wsio ist OK :P Ale jeśli coś zrobi środkiem ciała (np do wizjera przystawi czoło, kredkę weźmie prawą ręką, a zacznie malować lewą), to badanie powtórzmy jeszcze raz za kilka dni. Jeśli nadal jest "nie-halo" umówmy się na wizytę do PPP, aby specjalista sprawdził lateralizację dziecka.

I tu ważna uwaga: to, że dziecko powyżej 3letnie umie malować/jeść obiema rękami to nie jest powód do dumy:( Oznacza to mniej więcej tyle, że dominująca półkula nadal nie jest wybrana przez mózg.

Co dla mojego dziecka oznacza skrzyżowana lateralizacja?

Ano:

- późniejsze mówienie i rozwój poznawczy,

- zagrożenie dysleksją (czyli problemy z czytaniem, pisaniem i kierunkowością),

- ogólny problem z planowaniem ruchów ciała.

Czy jeżeli lateralizacja jest skrzyżowana należy przestawiać ją na jednostronną?

Oka, ucha, nogi nie przestawisz, nie ma bata! Ale co niektórzy "mądrzy" chcą rękę z lewej na prawą zamieniać (rzadziej odwrotnie, ale jednak także). Odpowiadam zatem: NIE WOLNO PRZESTAWIAĆ DZIECKU RĘKI. Nie! Ponieważ pojawiły się ostatnio spekulacje tu i ówdzie, że metoda krakowska każe rękę przestawiać, prostuję: tylko w przypadku dzieci oburęcznych wybieramy za nie rękę na podstawie innych części składowych. Ot.

A co robimy na terapii? Wspomagamy rozwój poznawczy dziecka ze skrzyżowaną lateralizacją po to, aby jego mózg przyzwyczaił się do skrzyżowania i nie robił mu problemów w przyszłości.

Posted in: Czy wiesz,Logopedia w "Głosce",Metoda krakowska,Moim zdaniem (o rozwoju dzieci i nie tylko),motoryka mała